Cumhuriyetin ilk yıllarına tanıklık eden belge fotoğrafçısı Ahmet İzzet Bengüboz’un eşsiz çalışmaları, titizlikle koruma altına alındı ve dijital platformlarda gelecek kuşaklara ulaştırıldı. Yüz Yıllık Miras Projesi’nin bu özel ayağı, Ahmet İzzet Bengüboz’un eserlerini sonsuza kadar yaşatma amacı taşıyor. Detayları haberimizde bulabilirsiniz.
Bilkom, uluslararası birçok markanın Türkiye distribütörlüğünü üstlendikten sonra şimdi de benzersiz bir projeye imza atıyor. Cumhuriyetin erken dönemine ait tarihi fotoğrafların dijitalleşmesi ve korunması için önemli bir rol üstlenen Bilkom, ‘Yüz Yıllık Miras: Bengüboz Projesi’ ile tarihi bir mirası gelecek nesillere taşıyor.
Proje, Cumhuriyet döneminin önde gelen belge fotoğrafçılarından Ahmet İzzet Bengüboz’un unutulmaz fotoğraflarını gelecek kuşaklara ulaştırmak amacıyla başlatıldı. 1923-1939 yılları arasında çekilen bu önemli fotoğrafların orijinal cam negatifleri özenle koruma altına alındı. Bu sayede, Cumhuriyetin ilk 10 yılına ait bayram kutlamaları ve sosyal değişimin önemli izlerini taşıyan bu fotoğraf arşivi, dijital ve yenilikçi yöntemlerle geleceğe taşınmış olacak.
1986 yılında doğan ve 1969 yılında aramızdan ayrılan Ahmet İzzet Bengüboz, gönüllü olarak katıldığı 1. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı sırasında tarihi öneme sahip fotoğraflar çekti. Savaş sonrası dönemde, Cumhuriyetin ilk yıllarını belgeleyerek 1920’ler ve 1930’ların toplumsal değişimini fotoğraflarla kayıt altına aldı ve bu önemli mirası günümüze taşıdı.
Fotoğraflar ve sanal sergiler, bu bağlantı üzerinden görüntülenebilir: YuzyillikMiras.com
Proje çerçevesinde, Bengüboz’un günümüze ulaşan 1.004 cam negatif fotoğrafı koruma altına alınıyor ve bu arşivden seçilen 450 fotoğraf, fiziksel ve dijital sergi formatlarıyla günümüze aktarılıyor. Projenin küratörlüğünü üstlenen Dr. Ayşe Ege Yıldırım, sergilenen fotoğrafları yapay zeka ve yenilikçi tekniklerle dijital olarak restore edilerek renklendirme işlemine tabi tuttu.
Renklendirilmiş fotoğrafların NFT (Non-Fungible Token) çalışmaları yapılıyor, böylece bu eşsiz eserler dijital dünyada daha geniş bir kitleye ulaşabilirken aynı zamanda koruma altına alınıyor. Ayrıca, projenin dijital sanat dünyasındaki önemini vurgulayan bir ayrıntı olarak, “stable diffusion” tekniği kullanılarak “Art QR Code” çalışmaları gerçekleştirildi.
Bilkom, bu projeyi hayata geçirerek Ahmet İzzet Bengüboz’un olağanüstü hikayesini ve Cumhuriyet’in ilk günlerine ait belgeleri genç nesillere aktarmayı amaçlıyor. Şirket, Ekim ve Kasım aylarında İstanbul, Ankara, İzmir, ve Bolu gibi şehirlerde gezici sergi etkinlikleri düzenleyerek bu hikayeyi farklı şehirlere taşıyacak. Proje kapsamında, profesyonel ve amatör fotoğrafçıları bir araya getiren bir dizi etkinlik de planlanıyor ve Türkiye’nin fotoğraf tutkunları, Bengüboz’un mirasından ilham alarak onun ruhunu yansıtan sanat eserleriyle tanışma fırsatı bulacaklar.
Bilkom Genel Müdürü Fikret Ballıkaya, “Yüz Yıllık Miras: Bengüboz Projesi” ile ilgili yaptığı değerlendirmede, “Türkiye Cumhuriyeti’nin yüzüncü yılına tanıklık ettiğimiz bu özel dönemde, ülkemizin en önemli değerlerinden biri olan Ahmet İzzet Bengüboz’un kıymetli mirasının korunması ve geleceğe taşınması amacıyla başlattığımız projede, bu özel görevi üstlenmekten dolayı büyük bir kıvanç ve memnuniyet duyuyoruz. ‘Türkiye’nin Dijital Yaşam Koçu’ olarak, ülkemizin değerlerine teknolojinin yenilikçi imkanlarıyla yeniden hayat verebilmek, tarihi ve kültürel mirası gelecek nesiller ile buluşturabilmek bizleri gururlandıran bir diğer önemli nokta. Bu vesileyle Cumhuriyet’in yüzüncü yılını kutluyor ve Ahmet İzzet Bengüboz’un özel mirasını korumak için katkıda bulunan herkese, içtenlikle teşekkür ediyoruz” dedi.
Projenin bilimsel danışmanlığını üstlenen Koç Üniversitesi Vehbi Koç Ankara Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Direktörü Prof. Dr. Filiz Yenişehirlioğlu ise yaptığı açıklamada, “Bengüboz ailesi, sahip oldukları bu önemli koleksiyonu özverili bir davranışla topluma bağışlayarak, sadece Mudurnu’nun kültürel tarihine değil Türkiye tarihine de katkıda bulunmuş, bu tür koleksiyonların bilimsel çalışmalar ve yeni araştırmalara kaynaklık eden niteliğinin anlaşılması için de örnek bir tutum göstermiştir. Erken Cumhuriyet Dönemi’nin yansımalarının bir Anadolu kasabasında belirli bir dönemde kesintisiz olarak izlenebilmesine olanak tanıyan ve tarihi bir belge niteliği taşıyan bu önemli koleksiyonun, Cumhuriyet’in 100. yılında yeni teknolojiler kullanılarak gelecek nesillere aktarılmasına ve korunmasına, proje paydaşlarıyla birlikte katkıda bulunmaktan mutluluk duyuyoruz” dedi.
DH Editörü Cem Sünbül ise konuyla ilgili olarak, “Bilkom’un paydaşları ile Mudurnu’da yaptığı bu tarihi atılım birçok açıdan büyük önem taşıyor. Tarihimizin önemli figürlerinden birisinin eserlerinden oluşan koleksiyonu böylesi özel bir organizasyon ile gün yüzüne çıkarmaları, hem fiziksel hem de çevrimiçi bir sergi olarak sunmaları, gerek bugün gerekse yarın için son derece önemli bir girişim. Ahmet İzzet Bengüboz’ün gün yüzüne kazandırılan bu fotoğraflarının akademik olarak da değerlendirilmesi bu tarihi vesikaları daha da değerli kılacaktır” ifadelerini kullandı.
Sanal sergileri görmek için: YuzyillikMiras.com
Ahmet İzzet Bengüboz’un hayatını ve fotoğrafçılık serüvenini anlatan “Yüz Yıllık Miras Bengüboz Belgeseli”ni aşağıdaki oynatıcıdan izleyebilirsiniz.
